Τον όρο Οικογενειακό δίκαιο όλοι λίγο πολύ τον έχουμε ακούσει. Ο όρος, γνωστός και ως Family Law στους δικηγορικούς κύκλους, είναι ο κλάδος του Αστικού Δικαίου που αφορά στο σύνολο των νομικών κανόνων που ρυθμίζουν τις οικογενειακές σχέσεις, δηλαδή αυτές που διαμορφώνονται και αναπτύσσονται στο πλαίσιο της οικογένειας.

Πρόκειται ουσιαστικά για τις σχέσεις μεταξύ των συζύγων, καθώς και για τις σχέσεις μεταξύ γονέων και τέκνων. Ρυθμίζει τις κατά βάση οικογενειακές σχέσεις, δηλαδή το γάμο, τις σχέσεις των συζύγων, το διαζύγιο, την απόκτηση απογόνων μέσω ιατρικής υποβοήθησης, ζητήματα συγγένειας, τη διατροφή μεταξύ μελών της οικογένειας, τις σχέσεις γονέων και τέκνων και την υιοθεσία.

Στο παρελθόν, παγκοσμίως το οικογενειακό δίκαιο ήταν άρρηκτα συνδεδεμένο με τα οικονομικά μιας οικογένειας, την προίκα που έδινε ένας πατέρας στον μέλλων σύζυγο της κόρης του αλλά και στο status ενός ατόμου, αν ήταν ανύπαντρος ή έγγαμος.

Ο κλάδος αυτός του Αστικού δικαίου υπήρξε και εξακολουθεί σε κάποιες περιπτώσεις να σχετίζεται και με το ποινικό δίκαιο, ιδίως από τα τέλη του 19ου αιώνα και μετά. Για παράδειγμα, η ενδοοικογενειακή βία είτε μεταξύ ενηλίκων είτε ενηλίκου προς ανήλικο μέλος της οικογένειας, περίπτωση στην οποία πρέπει να επέμβουν οι κοινωνικές υπηρεσίες του εκάστοτε κράτους.

Τα τελευταία χρόνια ωστόσο στο σύγχρονο οικογενειακό δίκαιο υπάρχει σαφής τάση ενίσχυσης της ιδιωτικής αυτονομίας, επειδή έχει αρχίσει να επικρατεί η αντίληψη ότι ο γάμος και η οικογένεια είναι κατά κύριο λόγο ιδιωτικές υποθέσεις, που απαιτούν τη μικρότερη δυνατή κρατική παρέμβαση.